การอ่านครั้งที่ 5 นิทานชาดก

ให้นักเรียนชั้นป.6/1-6.5 ทุกคน
นำเนื้อหาที่ให้นี้ ไปทำในกระดาษ เอ 4 เป็นงานการอ่าน ครั้งที่ 5

(นักเรียนจะ copy file ข้างล่างก้ได้ เป็นไฟล์เวิร์ด สามารถนำมาตกแต่งได้ สวยงาม) 

อ่านเรื่องแล้วตอบคำถาม

 ช า ด ก  หมายถึง  อะไร ?
                         คำว่า ชาดก แปลว่า ผู้เกิด คือ เล่าถึงการที่พระพุทธเจ้าทรงเวียนว่ายตายเกิด ถือเอากำเนิดในชาติต่างๆ ได้พบปะผจญกับเหตุการณ์ดีบ้างชั่วบ้าง แต่ก็ได้พยายามทำความดีติดต่อกันมากบ้างน้อยบ้างตลอดมา จนเป็นพระพุทธเจ้าในชาติสุดท้าย กล่าวอีกอย่างหนึ่ง จะถือว่า เรื่องชาดกเป็นวิวัฒนาการแห่งการบำเพ็ญคุณงามความดี ของพระพุทธเจ้า ตั้งแต่ยังเป็นพระโพธิสัตว์อยู่ก็ได้  ในอรรถกถาแสดงด้วยว่า ผู้นั้นผู้นี้กลับชาติมาเกิดเป็นใครในสมัยพระพุทธเจ้า แต่ในบาลีพระไตรปิฎกกล่าวถึงเพียงบางเรื่อง เพราะฉะนั้น สาระสำคัญจึงอยู่ที่คุณงามความดีและอยู่ที่คติธรรมในนิทานนั้นๆ  อนึ่ง เป็นที่ทราบกันว่าชาดกทั้งหมดมี 550 เรื่อง แต่เท่าที่ได้ลองนับดูแล้วปรากฏว่า ในเล่มที่ 27 มี 525 เรื่อง, ในเล่มที่ 28 มี 22 เรื่อง รวมทั้งสิ้นจึงเป็น 547 เรื่อง ขาดไป 3 เรื่อง แต่การขาดไปนั้น น่าจะเป็นด้วยในบางเรื่องมีนิทานซ้อนนิทาน และไม่ได้นับเรื่องซ้อนแยกออกไปก็เป็นได้ อย่างไรก็ตาม จำนวนที่นับได้ จัดว่าใกล้เคียงมาก

                           พ ร ะ เ ว ส สั น ด ร ช า ด ก   แสดงไว้ในหมวด ขุททกนิกาย พระสุตตันตปิฎก พระไตรปิฎก เล่มที่ 28 เหตุเกิดของชาดกเรื่องนี้ มีดังนี้ สมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าพร้อมพระสงฆ์สาวกจำนวนมากได้ เสด็จไปกรุงกบิลพัสดุ์เพื่อแสดงธรรมโปรดพระญาติ ข่าวทราบถึง พระเจ้าสุทโธทนะ  พระพุทธบิดา  และพระญาติต่างมีความยินดี  ได้ไปถวายการต้อนรับ  เมื่อพระญาติได้เห็นพระพุทธองค์ผู้มีรูปงาม  มีพระชนมายุรุ่นราวคราวเดียวกันกับบุตรธิดาของตนก็ไม่ถวายความเคารพ  คงมีแต่พระราชกุมารหนุ่ม ๆ เท่านั้นที่ถวายความเคารพ  พระพุทธองค์เห็นเช่นนั้นจึงทรงแสดงบารมี  เข้าสู่ฌาน  แล้วลอยขึ้นเหนือพระญาติ  พร้อมเปล่งพระฉัพพรรณรังสีรุ่งเรืองสว่างรอบพระองค์  เป็นที่อัศจรรย์ยิ่งนัก

พระเจ้าสุทโธทนะ  พระพุทธบิดาทอดพระเนตรเห็นเช่นนั้นจึงยกพระหัตถ์ขึ้นถวายความเคารพ  และตรัสสรรเสริญพระพุทธองค์ว่า  ในครั้งที่พระพุทธองค์ยังทรงพระเยาว์  ได้เชิญเสด็จพระพุทธองค์เข้าไปนมัสการชฎิลดาบส  ครั้งนั้นพระพุทธบิดาได้ทรงแสดงพระบารมีลอยขึ้นเหนือเศียรเกล้าของชฎิลดาบส ครั้งนั้นพระพุทธบิดาก็ได้ถวายความเคารพไปแล้วครั้งหนึ่ง  ครั้งที่สองเมื่อพระพี่เลี้ยงได้เชิญเสด็จพระพุทธองค์ไปในพิธีวัปปมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ  ณ  ท้องสนามหลวง 

—                          โดยให้บรรทมอยู่ใต้ต้นไม้  ในครั้งนั้นแม้ตะวันบ่ายคล้อยไปแล้ว  แต่เงาไม้ไม่ได้คล้อยตามไปด้วย  กลับทำหน้าที่ประดุจร่มกั้นพระองค์ไว้ไม่ให้โดนแสงตะวัน  พระพุทธบิดาได้ถวายความเคารพเป็นครั้งที่สอง  และครั้งนี้เป็นครั้งที่สาม  ทำให้พระญาติทุกพระองค์ถวายความเคารพ ขณะนั้นก็บังเกิดฝนโบกขรพรรษ  ซึ่งมีน้ำฝนสีแดงใสบริสุทธิ์ตกลงมา  หากพระญาติคนใดไม่ต้องการให้ฝนสีแดงถูกต้องกายก็จะเป็นไปดังปรารถนา  ความอัศจรรย์ที่เกิดขึ้นในครั้งนี้พระญาติต่างตรัสว่า  เป็นด้วยอานุภาพของพระพุทธเจ้า  

—                     จากนั้นจึงกราบทูลลาพระพุทธเจ้ากลับเข้าพระราชวัง ฝ่ายสงฆ์ได้ประชุมสัมมนากันถึงความอัศจรรย์ทีเกิดขึ้น  พระพุทธองค์ทรงทราบเรื่องจึงได้เสด็จไปยังที่ประชุม  แล้วตรัสว่าฝนโบกขรพรรษนี้ได้เคยมีมาแล้วในอดีต  จากนั้นจึงตรัสชาดกเรื่องพระเวสสันดร

ตอบคำถามท้ายเรื่อง

1.นิทานชาดกที่ปรากฏในพระไตรปิฎก  มีทั้งหมดกี่เรื่องก.  450  เรื่อง
ข.  500  เรื่อง
ค.  550  เรื่อง
ง.  600  เรื่อง

2 ในเรื่องพระเจ้าทศชาติ  พระเวสสันดรเป็นชาติที่เท่าใดก.  ชาติที่  5
ข.  ชาติที่  7
ค.  ชาติที่  9
ง.  ชาติที่  10

3. เพราะเหตุใดพระเวสสันดรจึงถูกขับไล่ออกจาก

นครเชตุดร

              ก.  เพราะพระเวสสันดรไม่สนใจในกิจการบ้านเมือง
  ข. เพราะพระเวสสันดรทรงบริจาคทรัพย์จากพระคลังหลวงจนทำให้บ้านเมืองขัดสน
  ค. เพราะบริจาคช้างปัจจัยนาเคนทร์ที่เป็นช้างคู่บ้านคู่เมืองแก่เมืองกาลิงครัฐ
   ง. เพราะโหรทำนายว่าพระเวสสันดรเป็นกาลกิณีจะทำให้เมืองเชตุดรเผชิญภาวะข้าวยากหมากแพง

 4. ชาดกเรื่อง "พระเวสสันดรชาดก" ให้แนวคิดสำคัญในเรื่องใด

ก.  ทานบารมี                  ข.  ความสันโดษ
ค.  ความหลงตัว             ง.  ความเห็นแก่ตัว

5. ทำไม นิทานชาดกจึงเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า

ก. เพราะเป็นเรื่องที่เล่าเกี่ยวกับการทำความดี

ข. เป็นเรื่องเล่าเกี่ยวกับชาติเกิดของพระพุทธเจ้า

           ค. เป็นเรื่องเล่าที่ถูกเล่าต่อๆกันมาหลายปี

ง. เป็นเรื่องเล่าเกี่ยวกับอภินิหารของพระพุทธเจ้า

6. ใครคือสาวกของพระพุทธเจ้า

ก.  พระเจ้าสุทโธทนะ

ข.  พระสงฆ์ที่พระพุทธเจ้าบวชให้

ค. ผู้ที่เลื่อมใสในพระพุทธศาสนา

ง.  พระสงฆ์ที่มีอวุโส

7. พระพุทธเจ้า ทรง แสดงบารมี ให้พระญาติเห็นด้วยเหตุผลใด

ก. ต้องการทำให้พระญาติ  เคารพ

ข. ต้องการให้พระญาติ กลัว และฟังเทศน์

ค. เป็นกิจกรรมทีจะต้องทำก่อนแสดงธรรม

ง.  เป็นการโอ้อวด  พระญาติ

8. เรื่องนี้ ทำให้เห็น แนวคิดในข้อใด

ก.  พ่อควรไหว้ลูก

ข.  ผู้ที่ อายุมากกว่า ก็ทำความเคารพผู้ที่มีอายุน้อยกว่าได้

ค.  ผู้ที่มีอายุน้อย ควรไหว้ผู้ใหญ่

ง.  การไหว้กับความกลัวเป็นของคู่กัน

9. ข้อใดเป็นการแสดงพฤติกรรม  ที่แตกต่างจากพวก

            ก. เปล่งพระฉัพพรรณรังสีรุ่งเรืองสว่างรอบพระองค์  

            ข.น้ำฝนสีแดงใสบริสุทธิ์ตกลงมา  หากพระญาติคนใดไม่ต้องการให้ฝนสีแดงถูกต้องกายก็จะเป็นไปดังปรารถนา 

            ค. พระบารมีลอยขึ้นเหนือเศียรเกล้าของชฎิลดาบส

            ง. พระพุทธองค์เข้าไปนมัสการชฎิลดาบส  

10. พระโพธิสัตว์  ในเรื่อง หมายถึงใคร

            ก. พระพุทธเจ้า

            ข. พระเจ้าสุทโธทนะ

            ค. พระเวสสันดร

            ง. เจ้าแม่กวนอิม